Lise ve Ortaokul Öğrencilerinin Sağlıklı Beslenme Alışkanlıklarının Karşılaştırılması
Özet Görüntüleme: 1352 / PDF İndirme: 469
Anahtar Kelimeler:
Sağlıklı Beslenme, Öğrenci, Egzersiz, AdölesanÖzet
Amaç: Beslenme bilgisinin, beslenme alışkanlıklarına entegrasyonuyla çocukların yetişkinliğe taşıyabileceği sağlıklı bir yaşam tarzı geliştirmeleri ve ileriki yaşlarda görülebilecek kronik hastalıkların önlenmesinde yardımcı olacaktır. Bu araştırmada lise ve ortaokul öğrencilerinin sağlıklı beslenmeye yönelik alışkanlıklarının karşılaştırılması amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Araştırma grubunu Bitlis ilinde lisede (50 kişi) ve ortaokulda (50 kişi) öğrenim gören 100 (54 erkek, kadın 46) gönüllü öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma da veri toplama aracı olarak, “Kişisel Bilgi Formu”, ile öğrencilerin sağlıklı yaşam becerilerini belirlemeye yönelik “Sağlıklı Beslenmeye İlişkin Tutum Ölçeği (SBİTÖ)” kullanılmıştır.
Bulgular: Araştırma grubunun cinsiyet, yaş ve algılanan gelir değişkeni ile ölçek toplam puan ve ölçek alt boyutları puan ortalaması arasında anlamlı farklılık olmadığı belirlenmiştir (p>0,05). Katılımcıların okul türü değişkeni ile ölçek toplam puan ve ölçek alt boyutlarından kötü beslenme puan ortalaması arasında anlamlı farklılık olduğu belirlenirken (p<0,05), beslenme hakkında bilgi, beslenmeye yönelik duygu ve olumlu beslenme alt boyutları puan ortalaması arasında anlamlı farklılık olmadığı belirlenmiştir (p>0,05). Araştırma grubunun düzenli spor yapma durumu ile ölçek toplam puan ve beslenme hakkında bilgi alt boyutu puan ortalaması arasında anlamlı farklılık olduğu tespit edilirken (p<0,05), beslenmeye yönelik duygu, olumlu ve kötü beslenme alt boyutları puan ortalaması arasında anlamlı farklılık olmadığı tespit edilmiştir (p>0,05). Katılımcıların tercih ettikleri beslenme biçimi ile ölçek toplam puan ve alt boyutlarından beslenmeye yönelik duygu ve kötü beslenme alt boyutu arasında anlamlı farklılık olduğu tespit edilirken (p<0,05), beslenme hakkında bilgi ve olumlu beslenme alt boyut puan ortalaması arasında farklılık olmadığı görülmüştür (p>0,05). Katılımcıların vücut ağırlığı değişkeni ile ölçek alt boyutlarından kötü beslenme puan ortalaması arasında anlamlı farklılık olduğu belirlenirken (p<0,05), ölçek toplam puan, beslenme hakkında bilgi, beslenmeye yönelik duygu ve olumlu beslenme alt boyutları arasında anlamlı farklılık olmadığı belirlenmiştir (p>0,05). Ayrıca katılımcıların büyük çoğunluğunun düzenli olarak egzersiz yapmadıkları görülmüştür.
Sonuç: Araştırma grubunda yer alan öğrencilerin egzersiz yapma durumlarının yetersiz, sağlıklı yaşam becerilerinin orta düzeyde olduğu görülmüştür. Bu bilgiler doğrultusunda sağlıklı beslenmeyi teşvik edici programların düzenlenmesinin öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları kazanmasında etkili olacağı kanısındayız.
Referanslar
Akıncı, A. Y., & Çimen, E. (2021). İlkokul Öğrencilerinin Hareketli ve Sağlıklı Yaşam Yeterlilikleri (Isparta Örneği). Düzce Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 1(1), 17-27.
Aksungur, A. , Göktaş, B. , Önder, Ö. R. & Çankul, İ. (2011). Öğrencilerin Sağlıklı Yaşam Davranışlarının Değerlendirilmesi. Ankara Sağlık Hizmetleri Dergisi, 10 (1) , 1-12.
Alper, Y., Pündük, Z., Akçakoyun, F., & Göktaş, Z. (2017). Balikesir Fen Lisesi Öğrencilerinde Beslenme ve Fiziksel Aktivite Alişkanliklarinin İncelenmesi. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(2), 101-110.
Altunkürek, Ş. Z., & Özçoban, K. Lise Öğrencilerinin İnternet Bağımlılıkları ile Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları. Bağımlılık Dergisi, 21(4), 275-284.
Al-Zandee, S. S. A., & Ünlü, H. (2019). Ortaokul Öğrencilerinin Fiziksel Aktivite Egzersiz Değişim Davranışları Ve Beden Eğitimi Dersine Yatkınlıklarının İncelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(3), 100-118.
Bilgin, N. Ç., Bedriye, A. K., Cerit, B., Ertem, M., & Tunç, G. Ç. (2019). Üniversite öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi. Sağlık Akademisi Kastamonu, 4(3), 188-210.
Çoşkun, A., & Karagöz, Ş. (2021). Adölesan Dönemdeki Çocuklarda Obezite Sıklığı, Fiziksel Aktivite Düzeyi ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının İncelenmesi. Türkiye Spor Bilimleri Dergisi, 5(2), 63-72.
de Andrade Previato, H. D. R., & Behrens, J. H. (2018). Nutritional status and food pattern of adolescents. Nutrition & Food Science.
Değerli, H., & Yiğit, A. (2020). Sağlığın Korunması Ve Geliştirilmesinde Bireylerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranış Düzeyinin Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 11(27), 573-586.
Demir, G. T., & Cicioğlu, H. İ. (2019). Sağlıklı beslenmeye ilişkin tutum ölçeği (SBİTÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 4(2), 256-274.
Gamage, A. U., & Jayawardana, P. L. (2018). Knowledge of non-communicable diseases and practices related to healthy lifestyles among adolescents, in state schools of a selected educational division in Sri Lanka. BMC public health, 18(1), 1-9.
Ji Y, Xu H, Zhang Y, Liu Q. (2018). Heterogeneity of adolescent health risk behaviors in rural western China: A latent class analysis. PloS one, 13(6):e0199286.
Karaaslan, M. M., & Çelebioğlu, A. (2018). Determination of healthy lifestyle behaviors of high school students Lise öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi. Journal of Human Sciences, 15(2), 1355-1361.
Merdzanova, E., Petrova, G., Kulina, H., & Lalova, V. (2019). A Research of Adolescents Physical Activity During Their Free Time in City of Plovdiv, Bulgaria. Journal of IMAB–Annual Proceeding Scientific Papers, 25(4), 2713-2717.
Moilanen, T., Rahkonen, N., & Kangasniemi, M. (2021). Finnish adolescents' perceptions of their health choices: A qualitative study. Nursing & Health Sciences, 23(4), 834-842.
Mor, A., İpekoğlu, G. ve Arslanoğlu, C. (2018). Spor Lisesi Öğrencilerinin Beslenme Alışkanlıklarının İncelenmesi (Sinop İli Örneği). Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 3(3): 67-77.
Özakgül, A. A., Aştı, T. A., Ataç, M., & Mercan, K. (2016). Lise son sınıf öğrencileri sağlıklı yaşam biçimi davranışlarına sahipler mi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 24(1), 16-23.
Özdemir, F. (2019). Ergen Sağlığı İçin Sağlık Okuryazarlığının Önemi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 22(3), 211-216.
Roca, L., Badri, M., & Sporiš, G. (2019). The Correlatıon Between Physıcal Actıvıty And Body Composıtıon In Prımary School Students. Homo Sporticus, (2), 23-30.
Tambalis, K. D., Panagiotakos, D. B., Psarra, G., & Sidossis, L. S. (2019). Concomitant associations between lifestyle characteristics and physical activity status in children and adolescents. Journal of research in health sciences, 19(1), e00439.
Tayhan K.F., Arslan B.N., Yaşar, B., Sağlam, S., Kıymaz, M. (2019). Adölesanların Beslenme Bilgi Düzeylerinin Beslenme ve Egzersiz Alışkanlıkları Üzerine Etkisinin İncelenmesi. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(2), 280-295.
Yalçınkaya, M., Özer, F. G., & Karamanoğlu, A. Y. (2007). Sağlık çalışanlarında sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(6), 409-420.
Yavuz, C. M., & Özer, B. K. (2019). Adölesan dönem okul çocuklarında beslenme alışkanlıkları ve beslenme. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7(1), 225-243.
Yıldırım Ş.,N, Arslan Ç.,G. (2021). Adölesanlarda Öz-bakım Gücü - Sağlığı Geliştirme Arasındaki İlişki ve Öz-bakım Gücünü Etkileyen Faktörler. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 8(1):29-34.
Yılmaz, A. & Kocataş, S. (2019). Ortaokul Öğrencilerinin Obezite Sıklığının, Beslenme Davranışlarının ve Fiziksel Aktivite Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Halk Sağlığı Hemşireliği Dergisi, 1 (3) , 66-83.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Spor, Sağlık ve Eğitim Araştırmaları Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.